ASGARİ ÜCRETTE NE OLDU? AGİ TARİH OLDU! ÜÇTEN FAZLA ÇOCUĞU OLAN KAYIPTA!!!
16.12.2021 tarihinde asgari ücrete 50% zam geldiği ve ayrıca işveren maliyetlerinin 450 TL aşağı çekildiği açıklandı. Bu açıklamanın akabinde hesaplamanın nasıl yapıldığı, işveren yükünün yüzde kaç arttığı, asgari geçim indiriminin uygulamadan kalkıp kalkmadığı, Devletin vazgeçtiği verginin ne kadar olduğu, asgari ücretin üzerinde ücret alanlarda uygulamanın nasıl olacağı soruları gündeme gelmiş bulunmaktadır. Aşağıdaki asgari ücretin hesaplanmasına ve bunun ayrıntılarına yer verilmiştir.
İlk taslakta sadece asgari ücretliye istisna getirilmiş, vergiler nedeniyle asgari ücretin altına düşen diğer ücretliler için ise asgari geçim indirimi (AGİ) kullanılmak suretiyle bir formül geliştirilmişti. Ancak Resmi Gazetede yayımlanan 22.12.2021 tarihli ve 7349 sayılı Kanun ile ücretlerde vergi istisnası sadece asgari ücretliyi değil, tüm ücretlileri kapsayacak şekilde genişletilerek düzenleme yapıldı.
AGİ Devam Ediyor mu? Eş ve Çocuk Sayısına Göre Ücret Farkları Var mı?
7349 sayılı Kanunun 3’üncü maddesiyle Gelir Vergisi Kanununun 32. maddesi yani Asgari Geçim İndirimi (AGİ) yürürlükten kaldırılmıştır. Dolayısıyla Devlet bir eliyle verdiği vergi istisnasının önemli bir kısmını diğer eliyle geri almıştır. Eş ve çocuk sayısına göre ücret farklılaştırılması da AGİ’nin bir unsuru idi, bu nedenle artık çocuk sayısına göre farklı ücret uygulaması olmayacaktır.
Öncelikle Hangi Çalışanın Aylık Ne Kadar AGİ Kaybı Olacağını Görelim
Çalışanlara getirilen damga vergisi ve gelir vergisi istisnasını (muafiyetini) düzenleyen 7349 sayılı Kanunun 3/b maddesiyle sadece asgari ücretliler için değil, tüm çalışanlar için asgari geçim indirimi (AGİ) kaldırıldığından, 2022 yılı Ocak ayından başlamak üzere artık çalışanlara AGi ödenmeyecek. Bu nedenle AGİ devam etseydi 2022 yılında hangi çalışan aylık ne kadar AGİ alacaktı, dolayısıyla AGİ’nin kaldırılması nedeniyle hangi çalışanın aylık ne kadar kaybı olacağı aşağıda belirtilmiştir.
2022 yılında AGİ devam etseydi hesaplama şu şekilde olacaktı
Bekar-çocuksuz: 375,30 TL
Evli-eşi çalışmayan: 450,36 TL
Evli-eşi çalışmayan-1 çocuklu: 506,66 TL
Evli-eşi-çalışmayan-2 çocuklu: 562,95 TL
Evli-eşi çalışmayan-3 çocuklu: 638,01 TL
Evli-eşi çalışmayan-4 çocuklu: 638,01 TL
Evli-eşi çalışmayan-5 çocuklu: 638,01 TL
Evli-eşi çalışan-çocuksuz: 375,30 TL
Evli-eşi çalışan-1 çocuklu: 431,60 TL
Evli-eşi çalışan-2 çocuklu: 487,89 TL
Evli-eşi çalışan-3 çocuklu: 562,95 TL
Evli-eşi çalışan-4 çocuklu: 600,48 TL
Evli-eşi çalışan-5 çocuklu: 638,01 TL
Evli-eşi çalışan-6 çocuklu: 638,01 TL
2022 Yılında Gelir Vergisi Muafiyetinden Hangi Çalışan Aylık Ne Kadar Zararlı Çıkacak ?
Kanunda, istisna nedeniyle alınmayacak olan gelir vergisinin ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşamayacağı belirtilmiştir. 2022 yılı için bu tutar aylık 638,01 TL’dir. (Aylık 5.004 TL olan brüt asgari ücretten % 15 sigorta primi kesildikten sonra kalan aylık 4.253,40 TL tutarındaki net asgari ücretin % 15’i) Dolayısıyla Kanun hükmü uyarınca 2022 yılında çalışanların yararlanabileceği aylık en yüksek gelir vergisi muafiyet tutarı 638,01TL olacaktır.
Çalışanın 2022 yılında yararlanabileceği bu aylık gelir vergisi muafiyeti tutarından, mahrum kalacağı aylık AGİ tutarı düşüldüğünde, gelir vergisi muafiyetinden dolayı elde edeceği aylık kazancı ortaya çıkacaktır.
Bekar-çocuksuz: 638,01-375,30 = 262,71 TL
Evli-eşi çalışmayan: 638,01-450,36 = 187,65 TL
Evli-eşi çalışmayan-1 çocuklu: 638,01-506,66 = 131,35 TL
Evli-eşi çalışmayan-2 çocuklu: 638,01-562,95 = 75,06 TL
Evli-eşi çalışmayan-3 çocuklu: 638,01-638,01 = 0 TL
Evli-eşi çalışmayan-4 çocuklu: 638,01-638,01 = 0 TL
Evli-eşi çalışmayan-5 çocuklu: 638,01-638,01 = 0 TL
Evli-eşi çalışan-çocuksuz: 638,01-375,30 = 262,71 TL
Evli-eşi çalışan-1 çocuklu: 638,01-431,60 = 206,41 TL
Evli-eşi çalışan-2 çocuklu: 638,01-487,89 = 150,12 TL
Evli-eşi çalışan-3 çocuklu: 638,01-562,95 = 75,06 TL
Evli-eşi çalışan-4 çocuklu: 638,01-600,48 = 37,53 TL
Evli-eşi çalışan-5 çocuklu: 638,01-638,01 = 0 TL
Evli-eşi çalışan-6 çocuklu: 638,01-638,01 = 0 TL
Hesaplamalardan da görüleceği üzere, AGİ tutarı düşüldükten sonra gelir vergisi muafiyeti nedeniyle kazancı en çok artacaklar bekar çalışanlardır. Evli – eşi çalışmayan ve 3 ya da daha çok çocuğu olan çalışanlar ile evli – eşi çalışan ve 5 ya da daha çok çocuğu olan çalışanların kazançlarında ise gelir vergisi muafiyetinden dolayı herhangi bir artış meydana gelmemiş olacaktır.
2022 Yılında Damga Vergisi Muafiyetinden Çalışanlar Aylık Ne Kazandıracak?
Söz konusu düzenleme uyarınca asgari ücretin tamamından damga vergisi kesintisi kaldırıldığından, asgari ücretli çalışanların ücretlerinin de aylık brüt asgari ücrete kadar olan kısmından damga vergisi kesintisi yapılmayacağından, asgari ücretliler de da dahil tüm çalışanların söz konusu muafiyet nedeniyle 2022 yılında aylık kazançları 37,98 TL olacaktır. (2022 yılı için aylık 5.004 TL’nin binde 7,59’u)
Damga Vergisi ve Gelir Vergisi Muafiyeti Birlikte Değerlendirildiğinde Ortaya Çıkacak Aylık Kazanç
Uygulanacak gelir vergisi ve damga vergisi muafiyeti nedeniyle (AGİ’nin kaldırılması nedeniyle doğacak kayıp düşüldükten sonra) 2022 yılında hangi çalışanın kazancında aylık ne kadar artış meydana gelmiş olacağı aşağıda belirtilmiştir.
Bekar-çocuksuz: 300,69 TL
Evli-eşi çalışmayan: 225,63 TL
Evli-eşi çalışmayan-1 çocuklu: 169,33 TL
Evli-eşi çalışmayan-2 çocuklu: 113,04 TL
Evli-eşi çalışmayan-3 çocuklu: 37,98 TL
Evli-eşi çalışmayan-4 çocuklu: 37,98 TL
Evli-eşi çalışmayan-5 çocuklu: 37,98 TL
Evli-eşi çalışan-çocuksuz: 300,69 TL
Evli-eşi çalışan-1 çocuklu: 244,39 TL
Evli-eşi çalışan-2 çocuklu: 188,10 TL
Evli-eşi çalışan-3 çocuklu: 113,04 TL
Evli-eşi çalışan-4 çocuklu: 75,510 TL
Evli-eşi çalışan-5 çocuklu: 37,98 TL
Evli-eşi çalışan-6 çocuklu: 37,98 TL
Evli – eşi çalışmayan ve 3 ya da daha çok çocuğu olan çalışanlar ile evli – eşi çalışan ve 5 ya da daha çok çocuğu olan çalışanların kazançlarında sadece damga vergisi muafiyetine bağlı aylık 37,98 TL artış meydana gelmiş olacaktır.